مهندسی ارزش بعد از جنگ جهاني دوم هنگامي كه دست‌يابي به مواد حياتي دچار مشكل شده بود، مطرح گرديد. اين مساله ارایه راهكارهاي جايگزين براي مواد و طرح‌هاي موجود را موجب شد. در سال1947 لاورنس دي‌مايلز يكي از مهندسين شركت جنرال‌الكتريك آمريكا(GE) موارد ممكن را مورد ارزيابي قرار داد؛ او طرح‌ها و روش‌هاي متعددي براي مقابله با تغييرات آتي بيان كرد و روشي مناسب براي تعيين ارزش يك طرح ارایه داد. بكارگيري اين نظريه، به سرعت در آمريكا فراگير شد و برگشت عظيم سرمايه را به همراه داشت؛ او اين حركت را آناليز ارزش نام نهاد. پس از آن در اواخر دهه پنجاه ميلادي، انجمن مهندسی ارزش آمريكا بنيان گذارده شد و سپس صنايع دفاع، شركت‌هاي ساختماني و مراكز صنعتي به تدريج مقرراتي در رابطه با الزام در اجراي مهندسی ارزش تصويب و به اجرا گذاردند. این موضوع باعث شد تا اجراي مهندسی ارزش در صنايع دفاعي، مديريت خدمات عمومي، خدمات پستي و غيره منجر به بهبود کیفیت، کاهش هزینه و بهره مندی بهتر از منابع موجود گردید.
شروع مهندسی ارزش در ايران
مهندسی ارزش در ایران، در سال‌های 1377و 1378 در برخی از پروژه‌های صنعت نفت و آب، با دعوت از اساتید بین‌المللی این حوزه آغاز شد. علاقه حوزه‌های دانشگاه و صنعت موجب شد تا دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال1379 اولين كنفرانس مهندسی ارزش را برگزار نماید. در همين سال دستورالعمل ارجاع كار و انعقاد قرارداد با واحدهاي خدمات مهندسی ارزش از طرف سازمان مديريت و برنامه‌ريزي (سازمان برنامه و بودجه) ابلاغ شد. در سال1380 اولين كنفرانس مهندسی ارزش در صنعت نفت برگزار گرديد و در همين سال نيز كميته مهندسی ارزش در وزارت راه و ترابري تشكيل شد. درسال1383 در برنامه چهارم توسعه مجدداً بر لزوم اعمال مهندسي ارزش در پروژه‌هاي عمراني تأكيد شد. در همین سال طرح جامع و وسيع پياده‌سازي مهندسی ارزش در وزارت راه وترابري (ماورا) آغاز شد و در طي آن بيش از 1000 نفر مورد آموزش‌هاي مهندسي ارزش قرار گرفتند. در مهرآن سال سازمان مديريت و برنامه‌ريزي وقت شرح خدمات پيشنهاد تغيير به روش مهندسي ارزش و قوانين انگيزشي پيمانكاران را ابلاغ نمود( نشریه 290). اولين همايش مهندسي ارزش در حملونقل كشور باحمایت وزارت راه و ترابری در اواخر تیر ماه 1384 برگزار شد و در آذر ماه همان سال دومين سمينار ملّي مهندسی ارزش در دانشگاه علم و صنعت برگزار گردید. در اواخر سال 1384 دستورالعمل سازمان مديريت در زمينه مهندسي ارزش مورد بازنگري قرارگرفت. با اتمام طرح جامع پیاده سازی مهندسی ارزش درسال1386 سند راهبردي مهندسي ارزش در وزارت راه و ترابري توسط وزیر راه و ترابری ابلاغ گرديد. در ششم آذر ماه سال1387 کنفرانس سوّم مهندسی ارزش با شعار خلاقیّت، نوآوری و توسعه ملّی در دانشکده فنّی دانشگاه تهران برگزار شد و چهارمین کنفرانس ملی مهندسی ارزش در دی‌ماه سال1389 در دانشگاه علم و صنعت ایران برگزار گردید. در برنامه پنجم توسعه که در همین سال ابلاغ گردید الزام به استفاده از مهندسی ارزش در بند ج ماده 214 مجددا مورد تاکید قرار گرفت. توجه متولیان حوزه انرژی کشور به مهندسی ارزش موجب شد تا اولین کنفرانس ملی کاربرد مهندسی ارزش در مدیریت انرژی در خردادماه سال1391 برگزارشود. انجمن مهندسی ارزش تاکنون پنج همایش ملی مهندسی ارزش و ششمین همایش آن در سال 1396 برگزار می گردد. مرجع دانش مهندسی ارزش نیز از سال 1393 سلسله کنفرانس هایی تحت عنوان مهندسی ارزش و مدیریت هزینه آغاز نموده است. این کنفرانس در سال های بعد با دعوت از اساتید بین المللی دارای مدرک CVS، بصورت بین المللی برگزار گردیده است.
در خصوص تعداد مطالعات ارزش در کشور اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما می توان گفت توسعه این تکنیک در پروژه های عمرانی، شهری و زیربنائی بسیار بیشتر از صنعت بوده است. نگاهی به تخصص فعالان این حوزه نیز این گفته را تایید میکند. وزارت راه و ترابری، وزارت نیرو، وزارت نفت، سازمان بنادر و کشتیرانی، شهرداری تهران، شهرداری مشهد، شرکت مهاب قدس و شرکت مپنا از جمله مجموعه های فعال در حوزه مهندسی ارزش در طی این سالها بوده است.
